Thuốc “phong tê thấp” trôi nổi: Nguy cơ ngộ độc, co giật, suy hô hấp

Từ đau khớp thông thường đến cấp cứu nguy kịch

Mới đây, một bệnh nhân nam 80 tuổi được đưa vào khoa cấp cứu trong tình trạng tím tái, khó thở, toàn thân gồng cứng và co giật liên tục. Các cơn co cứng khiến người bệnh không thể thở bình thường, dẫn đến suy hô hấp nặng.

Hình ảnh lọ thuốc người bệnh sử dụng - Ảnh: Người nhà bệnh nhân cung cấp

Theo lời gia đình, bệnh nhân bị đau khớp kéo dài và đã uống một loại “thuốc phong tê thấp” mua bên ngoài trong nhiều tháng. Hai ngày trước khi nhập viện, người bệnh bắt đầu xuất hiện cứng cơ, sau đó co giật tăng dần nhưng gia đình không nghĩ đến ngộ độc thuốc cho đến khi tình trạng trở nên nguy kịch.

Dấu hiệu ngộ độc không giống động kinh hay uốn ván

Khám ban đầu cho thấy bệnh nhân vẫn tỉnh táo, tiếp xúc tốt, không rối loạn ý thức. Khi hết cơn co cứng, người bệnh vẫn trả lời bình thường. Các xét nghiệm và chụp CT não không phát hiện bất thường.

Những dấu hiệu này giúp bác sĩ loại trừ các nguyên nhân thường gặp như động kinh hay uốn ván. Qua khai thác tiền sử và diễn tiến bệnh, ê-kíp điều trị nghi ngờ bệnh nhân bị ngộ độc do thuốc trị đau khớp không rõ nguồn gốc, nhiều khả năng liên quan đến hoạt chất strychnin.

Sau khi được dùng thuốc an thần, giãn cơ, thở oxy và truyền dịch, tình trạng co giật giảm dần và biến mất hoàn toàn sau một ngày điều trị.

“Thuốc thảo mộc” không phải lúc nào cũng an toàn

Theo các bác sĩ, nhiều người vẫn có quan niệm sai lầm rằng thuốc nam, thuốc thảo mộc là “lành tính”. Trên thực tế, các loại thuốc phong tê thấp bán trôi nổi trên thị trường tiềm ẩn ít nhất hai nguy cơ lớn.

Thứ nhất, bị trộn tân dược giảm đau, đặc biệt là corticoid. Những thuốc này giúp giảm đau rất nhanh, khiến người dùng tin tưởng và uống kéo dài. Tuy nhiên, hậu quả có thể là phù nề, loãng xương, tăng huyết áp, suy tuyến thượng thận và lệ thuộc thuốc.

Thứ hai, một số thuốc có thể chứa mã tiền, dược liệu có chứa strychnin. Nếu dùng đúng liều và được bào chế chuẩn, chất này có thể hỗ trợ tăng trương lực cơ. Nhưng chỉ cần quá liều hoặc chế biến không đúng, người dùng có thể bị co cứng cơ, co giật toàn thân và đe dọa tính mạng.

Người cao tuổi là nhóm dễ gặp nguy hiểm nhất

Người lớn tuổi thường bị đau xương khớp mạn tính, dễ nghe theo lời mách bảo hoặc quảng cáo “thuốc gia truyền”. Trong khi đó, khả năng chuyển hóa thuốc của cơ thể đã suy giảm, khiến nguy cơ ngộ độc cao hơn nhiều so với người trẻ.

Việc tự ý tăng liều, uống kéo dài hoặc kết hợp nhiều loại thuốc không rõ thành phần càng làm rủi ro tăng lên, đặc biệt khi không có sự theo dõi của bác sĩ.

Lời khuyên từ bác sĩ

Các chuyên gia khuyến cáo, người bị đau xương khớp cần thăm khám tại cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị đúng nguyên nhân. Tuyệt đối không tự ý sử dụng các loại thuốc “gia truyền”, thuốc phong tê thấp không rõ nguồn gốc, không nhãn mác, không thành phần.

Dù là thuốc nam hay thuốc tây, mọi loại thuốc đều cần dùng đúng liều, đúng chỉ định. Người nhà cũng cần theo dõi sát việc dùng thuốc của người cao tuổi để tránh những tai biến đáng tiếc có thể xảy ra.