Theo Bác sĩ Nguyễn Thị Hòa, Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng, dể đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ, cha mẹ cần theo dõi sát sao các chỉ số tăng trưởng và những biểu hiện bất thường hàng ngày.
Về cân nặng: Trẻ sơ sinh đủ tháng có cân nặng trung bình khoảng 3kg. Trong 6 tháng đầu, trẻ tăng trung bình từ 700g đến 1kg mỗi tháng. Cân nặng của trẻ tăng gấp đôi lúc 6 tháng tuổi, gấp ba lúc 12 tháng và gấp bốn lúc 24 tháng. Trẻ từ 1-10 tuổi tăng trung bình 2-3kg/năm. Nếu chỉ số này không đạt, trẻ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng.
Về chiều cao: Chiều cao trung bình của trẻ sơ sinh là 50cm, đạt 75cm vào sinh nhật 1 tuổi và 1m khi được 4 tuổi. Sau đó, chiều cao tăng khoảng 5-6cm/năm cho đến giai đoạn dậy thì.
Các dấu hiệu khác: Ngoài chỉ số thể chất, cha mẹ cần chú ý các dấu hiệu như:
- Thường xuyên ốm vặt, mắc các bệnh viêm đường hô hấp.
- Chậm các mốc phát triển vận động như chậm ngồi, chậm bò, chậm đi.
- Ngủ không ngon giấc, hay quấy khóc.
- Rối loạn tiêu hóa, đi phân sống.
- Da dẻ xanh xao, kém hồng hào.
- Bắp thịt lỏng lẻo, bụng to.
- Kém linh hoạt, ít vui chơi, vận động.
Khi phát hiện những dấu hiệu trên, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để được tư vấn và có biện pháp can thiệp sớm.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò cốt yếu trong việc giúp trẻ suy dinh dưỡng phục hồi. Theo chuyên gia dinh dưỡng, cha mẹ cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
Cung cấp đủ năng lượng: Trẻ suy dinh dưỡng cần bổ sung nhiều năng lượng hơn bình thường để bắt kịp đà tăng trưởng. Nên tăng cường chất béo vào khẩu phần ăn vì chất béo giàu năng lượng hơn chất bột đường và chất đạm. Cha mẹ có thể thêm dầu ăn, mỡ hoặc bơ vào cháo, bột, canh... Với trẻ ăn dặm, mỗi bữa cháo/bột có thể thêm 1 muỗng cà phê dầu ăn dinh dưỡng (khoảng 5ml).
Theo chuyên gia dinh dưỡng, việc cung cấp đầy đủ và cân bằng dưỡng chất là yếu tố quan trọng giúp trẻ phát triển tối ưu.
Bổ sung bữa phụ: Tăng số bữa ăn trong ngày lên 5-6 bữa, bao gồm cả bữa chính và phụ. Các bữa phụ nên dùng các thực phẩm giàu dinh dưỡng như sữa, sữa chua, phô mai, sinh tố, trái cây... Tránh các loại thực phẩm "năng lượng rỗng" như nước ngọt, bánh kẹo.
Bổ sung dầu ăn dinh dưỡng: Theo các chuyên gia, chất béo đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển não bộ của trẻ, đặc biệt trong 3 năm đầu đời. Lượng chất béo từ thực phẩm hàng ngày thường không đủ, do đó cần bổ sung thêm dầu ăn dinh dưỡng. Dầu ăn không chỉ cung cấp năng lượng mà còn giúp cơ thể hấp thu tốt các vitamin tan trong dầu như A, D, E, K.
Sử dụng sữa cao năng lượng: Sữa cao năng lượng là giải pháp hữu ích để hỗ trợ điều trị suy dinh dưỡng. Loại sữa này cung cấp khoảng 100Kcal/100ml, cao hơn nhiều so với sữa thông thường (khoảng 67Kcal/100ml), giúp trẻ nạp được nhiều năng lượng hơn dù ăn ít. Tuy nhiên, việc sử dụng cần có sự tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Bổ sung vi chất dinh dưỡng: Khi trẻ suy dinh dưỡng, cơ thể thường thiếu hụt các vi chất quan trọng như sắt, kẽm, canxi, vitamin D và vitamin A. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để xác định tình trạng thiếu hụt và bổ sung đúng loại, đúng liều lượng.
Tẩy giun định kỳ: Trẻ từ 1 tuổi trở lên nên được tẩy giun định kỳ 6 tháng đến 1 năm một lần. Giun sán ký sinh trong ruột sẽ cản trở quá trình hấp thu dưỡng chất, khiến trẻ biếng ăn, suy dinh dưỡng và có thể gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Lưu ý trong quá trình chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng
Ngoài việc tuân thủ chế độ ăn, cha mẹ cần chú ý các yếu tố khác để giúp trẻ phục hồi tốt nhất:
- Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm: Luôn cho trẻ ăn chín, uống sôi, sử dụng thực phẩm tươi mới và vệ sinh.
- Hạn chế đồ ăn đường phố, chế biến sẵn: Những loại thực phẩm này thường không đảm bảo vệ sinh và nghèo dinh dưỡng.
- Vệ sinh cá nhân: Tập thói quen rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, vệ sinh răng miệng sạch sẽ để phòng tránh nhiễm khuẩn.
- Khuyến khích và tạo không khí vui vẻ khi ăn: Không nên ép buộc, la mắng mà hãy động viên, khuyến khích trẻ ăn uống tự nguyện.
- Theo dõi biểu đồ tăng trưởng: Thường xuyên cân đo để theo dõi sự cải thiện về cân nặng và chiều cao của trẻ.
- Vận động thường xuyên: Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất để tăng cường trao đổi chất, giúp cơ thể khỏe mạnh và ăn ngon miệng hơn.
https://suckhoedoisong.vn/bo-sung-dinh-duong-va-xay-dung-che-do-an-khoa-hoc-chia-khoa-giup-tre-thoat-khoi-suy-dinh-duong-169250819172101241.htm
Link bài gốc Lấy link
.jpg "Có nên ăn thịt lợn nọng thay thế thịt lợn nạc không?")
