Tập thể dục sai cách: Khi “liều thuốc bổ” trở thành nguy cơ đột quỵ, ngưng tim

Tập thể dục mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng tập sai cách, quá sức hoặc chủ quan với các dấu hiệu cảnh báo có thể khiến tim bị quá tải, dẫn đến đột quỵ, rối loạn nhịp tim và thậm chí đột tử. Nhiều ca tai biến xảy ra ngay trong lúc luyện tập là lời cảnh tỉnh cho thói quen “càng tập nhiều càng tốt”.

Quá sức khi tập – sai lầm nguy hiểm nhất

Những năm gần đây, không ít trường hợp người trẻ và trung niên bị ngưng tim, đột quỵ khi đang chạy bộ, đá bóng, tập gym cường độ cao. Nguyên nhân phổ biến không phải vì vận động, mà vì vận động vượt quá khả năng chịu đựng của tim.

Cẩn thận khi luyện tập thể dục, thể thao quá sức lâu dài có thể ảnh đến sức khỏe 

Theo các chuyên gia tim mạch, khi tập quá sức, tim phải bơm máu liên tục với cường độ cao. Điều này dễ gây rối loạn nhịp tim, thiếu máu cơ tim hoặc kích hoạt các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn mà người tập không hề hay biết.

Không theo dõi nhịp tim khi tập

Một sai lầm thường gặp là tập theo cảm hứng, không kiểm soát nhịp tim. Trong khi đó, nhịp tim là chỉ số phản ánh trực tiếp mức độ gắng sức của cơ thể.

Theo khuyến cáo, nhịp tim tối đa được ước tính bằng công thức 220 trừ đi số tuổi. Khi tập luyện, nhịp tim an toàn nên duy trì trong khoảng 50–85% nhịp tim tối đa. Vượt ngưỡng này trong thời gian dài có thể khiến tim bị quá tải.

Các dấu hiệu nguy hiểm cần dừng tập ngay gồm: đau thắt ngực, khó thở đột ngột, chóng mặt, tim đập nhanh hoặc loạn nhịp, buồn nôn, vã mồ hôi lạnh. Đây là những tín hiệu cảnh báo sớm của ngưng tim hoặc đột quỵ.

Mất nước, rối loạn điện giải khi vận động

Khi vận động, đặc biệt trong thời tiết nóng hoặc tập cường độ cao, cơ thể mất nhiều nước và điện giải qua mồ hôi. Nếu chỉ uống nước lọc mà không bù điện giải phù hợp, người tập dễ bị chuột rút, mệt lả, tụt huyết áp hoặc rối loạn nhịp tim.

Với các buổi tập dưới 60 phút, nước lọc thường là đủ. Tuy nhiên, nếu tập kéo dài, ra nhiều mồ hôi hoặc vận động ngoài trời nắng nóng, cần bổ sung thêm điện giải đúng cách để tránh nguy cơ tai biến tim mạch.

Mỗi độ tuổi – một cách tập khác nhau

Trẻ em và thanh thiếu niên có hệ điều hòa thân nhiệt chưa hoàn thiện, dễ bị sốc nhiệt nếu chơi thể thao dưới nắng gắt. Người trưởng thành dù thể lực tốt vẫn không nên tập cường độ cao liên tục nhiều ngày liền.

Người cao tuổi lại có cảm giác khát giảm dần, khả năng hồi phục kém hơn và thường mang bệnh nền như tăng huyết áp, tim mạch. Việc tập quá sức hoặc bù nước không phù hợp có thể làm bệnh nặng thêm, tăng nguy cơ đột quỵ.

“Càng tập nhiều càng tốt” là quan niệm sai

Tập luyện quá mức, không có ngày nghỉ phục hồi không giúp cơ thể khỏe hơn mà còn làm suy giảm miễn dịch, rối loạn nhịp tim và tăng nguy cơ chấn thương.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo người trưởng thành nên vận động 150 phút/tuần ở mức trung bình hoặc 75 phút/tuần ở mức mạnh, kết hợp tập cơ ít nhất 2 ngày/tuần. Việc tập cường độ cao hằng ngày chỉ nên thực hiện khi có huấn luyện viên và theo dõi y tế phù hợp.

Tập thể dục an toàn – hãy nhớ nguyên tắc vàng

Các chuyên gia nhấn mạnh: tập thể dục đúng cách phải phù hợp với tuổi, thể trạng và bệnh nền. Không bỏ qua khởi động, không cố vượt giới hạn cơ thể và luôn lắng nghe các dấu hiệu bất thường.

Tập luyện đều đặn, vừa sức, nghỉ ngơi hợp lý mới là con đường giúp bảo vệ trái tim lâu dài, thay vì biến thói quen tốt thành mối nguy cho sức khỏe.


Tin mới