Máy điều trị ung thư hơn 200 tỷ đồng “đắp chiếu” suốt gần 15 năm

Dự án máy điều trị ung thư cyclotron 18MeV với tổng vốn đầu tư hơn 203 tỷ đồng cho Bệnh viện Ung bướu Kiên Giang đến nay vẫn chưa thể vận hành, dù phần lớn vốn đã được giải ngân. Hàng loạt sai phạm trong quản lý, đầu tư khiến công trình trở thành biểu tượng của sự lãng phí kéo dài.

Sau gần 15 năm được phê duyệt và triển khai, dự án trang bị máy điều trị ung thư cyclotron 18MeV cho Bệnh viện Ung bướu Kiên Giang vẫn nằm trong tình trạng “đắp chiếu”, chưa thể đưa vào sử dụng dù đã tiêu tốn hơn 177 tỷ đồng từ ngân sách và vốn vay ODA.

Ngày 22/12, lãnh đạo Sở Y tế tỉnh An Giang xác nhận dự án Trung tâm Y học hạt nhân và Xạ trị đã ngừng triển khai nhiều năm qua. Sau kết luận thanh tra, Sở đang đề xuất UBND tỉnh tổ chức khảo sát lại toàn bộ dự án để có hướng xử lý tiếp theo.

Mục tiêu lớn, kết cục dang dở

Dự án được UBND tỉnh Kiên Giang (cũ) phê duyệt từ năm 2011, với kỳ vọng sản xuất các đồng vị phóng xạ chu kỳ ngắn – đặc biệt là F-18 – phục vụ chẩn đoán PET/CT trong điều trị ung thư, tim mạch và thần kinh cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Tổng mức đầu tư hơn 203 tỷ đồng, trong đó gần 176 tỷ đồng là vốn vay ODA, phần còn lại là ngân sách địa phương. Nhà thầu IBA (Bỉ) đã vận chuyển thiết bị về Việt Nam từ năm 2015. Tuy nhiên, do hạ tầng trung tâm chưa hoàn thiện, việc lắp đặt chỉ thực hiện được một phần, các thiết bị còn lại phải lưu kho, phát sinh chi phí bảo quản.

Thiết bị chưa vận hành đã bị mất trộm

Khi dự án vẫn “nằm chờ”, tháng 5/2017 xảy ra vụ mất trộm gạch chì che chắn phóng xạ, buộc Sở Y tế phải tạm ứng hơn 2,1 tỷ đồng để mua bổ sung. Dù vụ án đã được xét xử, đến nay – hơn 7 năm sau khi bản án có hiệu lực – khoản tiền này vẫn chưa được hoàn trả.

Trung tâm Y học hạt nhân và Xạ trị với thiết bị cyclotron 18MeV vẫn trong tình trạng “đắp chiếu”, tòa nhà để hoang. 

Thanh tra tỉnh xác định, đến thời điểm hiện tại, dự án chưa hoàn thành dù dự kiến đưa vào sử dụng từ năm 2021, gây lãng phí nghiêm trọng nguồn lực đầu tư công.

Hàng loạt sai phạm bị chỉ rõ

Kết luận thanh tra cho thấy nhiều vi phạm trong quản lý và triển khai dự án, từ quản lý vốn ODA, ngân sách nhà nước, đầu tư công đến đấu thầu. Nguyên nhân khách quan được nêu gồm ảnh hưởng của dịch COVID-19 và sự cố mất trộm vật liệu phóng xạ, song nguyên nhân chủ quan mới là yếu tố cốt lõi.

Công tác tham mưu của các cơ quan chuyên môn bị đánh giá là hạn chế, việc bố trí và điều chỉnh vốn chậm trễ, quản lý dự án thiếu chặt chẽ. Việc chia tách, sáp nhập các đơn vị y tế cũng làm gián đoạn trách nhiệm và nhân sự phụ trách dự án.

Thanh tra xác định trách nhiệm thuộc về chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án, Bệnh viện Đa khoa Kiên Giang (trước khi tách), cùng nhiều cá nhân giữ vị trí lãnh đạo Sở Y tế, Ban Quản lý dự án qua các thời kỳ, và trách nhiệm liên đới của các cơ quan tham mưu như Sở Tài chính, Sở Kế hoạch – Đầu tư.

Kiến nghị xử lý trách nhiệm

Thanh tra tỉnh An Giang kiến nghị UBND tỉnh tổ chức kiểm điểm, xem xét kỷ luật đối với nguyên Giám đốc Sở Y tế giai đoạn 2008–2018, đồng thời làm rõ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan, xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Dự án máy điều trị ung thư cyclotron – từng được kỳ vọng trở thành trung tâm y học hạt nhân cho cả khu vực – nay vẫn là một khối tài sản trị giá hàng trăm tỷ đồng bị bỏ hoang, đặt ra câu hỏi lớn về hiệu quả đầu tư công, trách nhiệm quản lý và bài học đắt giá trong triển khai các dự án y tế quy mô lớn.

TH (Tiền Phong) 


Tin mới