Căn bệnh truyền nhiễm có thể cướp mạng người trong 24 giờ: Chuyên gia cảnh báo và khuyến nghị phòng ngừa

Bệnh do não mô cầu là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất hiện nay, có thể khiến người đang hoàn toàn khỏe mạnh rơi vào nguy kịch và tử vong chỉ sau vài chục giờ nếu không được điều trị kịp thời. Trước nguy cơ bệnh gia tăng trở lại, chuyên gia y tế đưa ra nhiều khuyến cáo quan trọng để người dân chủ động phòng ngừa.

Đến cuối năm 2025, cả nước đã ghi nhận 95 ca mắc bệnh do não mô cầu, trong đó có 3 trường hợp tử vong. Con số này tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước và cho thấy dấu hiệu quay trở lại đáng lo ngại của một căn bệnh vốn có tỷ lệ tử vong rất cao.

Mới đây, một nữ bệnh nhân (sinh năm 1992) điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa đã không qua khỏi do viêm màng não mô cầu. Bệnh khởi phát với các triệu chứng tưởng chừng thông thường như sốt, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nhưng chỉ sau thời gian ngắn đã diễn biến nặng, gây sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng và tử vong dù được điều trị tích cực.

Bệnh tiến triển nhanh, dễ nhầm với cúm

Theo PGS.TS.BS Phạm Quang Thái – Phó trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, bệnh do não mô cầu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do vi khuẩn Neisseria meningitidis, lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp và có khả năng gây thành dịch.

Trên thế giới, Tổ chức Y tế Thế giới ước tính mỗi năm có hơn 1,2 triệu ca mắc và khoảng 135.000 ca tử vong vì căn bệnh này. Nếu không được điều trị kịp thời, tỷ lệ tử vong có thể lên tới 50%, thậm chí người bệnh có thể tử vong chỉ trong vòng 24 giờ.

Điều nguy hiểm là trong 4–8 giờ đầu, các triệu chứng như sốt cao, đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi rất dễ bị nhầm với cúm thông thường, khiến việc chẩn đoán và can thiệp chậm trễ.

Ai dễ mắc bệnh?

Bệnh do não mô cầu có thể gặp ở mọi lứa tuổi, song thường gặp nhất ở:

  • Trẻ em dưới 5 tuổi

  • Thanh thiếu niên và người trẻ (14–20 tuổi)

  • Người suy giảm miễn dịch

  • Người cao tuổi

Đáng lưu ý, 5–30% người khỏe mạnh có thể mang vi khuẩn não mô cầu trong vòm họng mà không có triệu chứng, trở thành nguồn lây tiềm ẩn trong cộng đồng. Tỷ lệ này có thể tăng lên tới 70–80% trong các đợt dịch.

Bệnh do não mô cầu có thể xảy ra với bất kỳ ai, ở bất kỳ độ tuổi nào đều có thể mắc bệnh. Tuy nhiên, bệnh thường gặp nhất ở trẻ em dưới 5 tuổi; Thanh thiếu niên (14-20 tuổi); Người có cơ địa suy giảm miễn dịch; Người cao tuổi...

Nguy cơ di chứng nặng nề

Ngay cả khi được cứu sống, khoảng 20% bệnh nhân có thể phải đối mặt với các di chứng nặng như điếc, liệt, chậm phát triển trí tuệ, rối loạn thần kinh hoặc phải cắt cụt chi. Vì vậy, não mô cầu được xếp vào nhóm 10 bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất tại Việt Nam.

Bệnh do não mô cầu là 1 trong 10 bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất

Phòng bệnh bằng cách nào?

Các chuyên gia khuyến cáo, để giảm nguy cơ mắc bệnh và tử vong do não mô cầu, người dân cần:

  • Giữ vệ sinh cá nhân, che miệng khi ho, đeo khẩu trang

  • Tránh tụ tập đông người, giữ môi trường sống thông thoáng

  • Đến cơ sở y tế ngay khi có triệu chứng nghi ngờ

Đặc biệt, tiêm vắc xin được coi là biện pháp phòng bệnh chủ động, hiệu quả và bền vững nhất. Hiện nay, Việt Nam đã có các loại vắc xin phòng 5 nhóm huyết thanh nguy hiểm (A, B, C, Y, W), trong đó có vắc xin tứ giá giúp phòng 4 nhóm chỉ trong một mũi tiêm.

PGS.TS.BS Phạm Quang Thái nhấn mạnh: “Chiến lược phòng bệnh hiệu quả nhất là bảo vệ sớm và bảo vệ rộng. Nếu chỉ tiêm phòng một vài nhóm huyết thanh, nguy cơ mắc bệnh từ các nhóm còn lại vẫn còn rất lớn.”

Trong bối cảnh bệnh có xu hướng gia tăng và diễn biến nhanh, việc chủ động tiêm vắc xin kết hợp với phát hiện sớm chính là chìa khóa quan trọng để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.

TH (Sức khỏe & Đời sống)


Tin mới