Đồng chí Nguyễn Xuân Tuyên và các GS nguyên lãnh đạo BYT, các Thầy cố vấn & lãnh đạo các Vụ Cục dự Hội nghị KHĐD toàn quốc lần thứ IX.  

Nhiều quyết sách cho sự phát triển Ngành điều dưỡng đã được ban hành

Năm 1999, trên cơ sở đề xuất của Hiệp hội Điều dưỡng và Vụ Quản lý sức khỏe, cố Giáo sư Đỗ Nguyên Phương - Bộ trưởng Bộ Y tế (1996-2002) đã quyết định chức vụ Điều dưỡng trưởng kiêm Phó phòng nghiệp vụ Y trong các Sở Y tế toàn quốc. Hệ thống quản lý điều dưỡng được duy trì cho tới nay và đã chứng minh được hiệu quả trong bối cảnh quốc tế đang có sự cân bằng giữa nhu cầu chữa bệnh và nhu cầu chăm sóc chuẩn mực cao của người bệnh.

Phát triển hệ thống đào tạo điều dưỡng: Năm 1992, Giáo sư Viện sĩ Phạm Song là người đầu tiên có ý tưởng nâng cấp Trường cao đẳng y tế Nam Định thành Trường Đại học điều dưỡng. Tuy nhiên, mãi tới thời kỳ PGS.TS Trần Thị Trung Chiến làm Bộ trưởng Bộ Y tế (2002-2007) mới thành hiện thực. Bộ trưởng Trần Thị Trung Chiến đã có bốn quyết sách quan trọng mở đường cho Ngành điều dưỡng phát triển và hội nhập đó là: (1) Đề nghị Chính phủ quyết định thành lập Trường đại học Điều dưỡng Nam Định (2004); (2) Đề nghị Hội đồng thi đua Nhà nước phong tặng Danh hiệu Thầy thuốc ưu tú, Thầy thuốc nhân dân cho Điều dưỡng (2005); (3) Đề nghị Bộ Nội vụ bổ sung thêm Ngạch viên chức điều dưỡng hạng II trình độ sau đại học (2005); (4) Bổ nhiệm điều dưỡng giữ chức vụ lãnh đạo cấp Vụ - Cục của Bộ Y tế, Sở Y tế, lãnh đạo Trường cao đẳng và đại học điều dưỡng.

Hiện nay, Việt Nam có 182 cơ sở đào tạo điều dưỡng, trong đó có 53 cơ sở đào tạo đại học và sau đại học, 137 cơ sở đào tạo cao đẳng. Mỗi năm có >20 ngàn Điều dưỡng tốt nghiệp, đủ cung ứng nhu cầu nhân lực trong nước và xuất khẩu lao động quốc tế. Các cơ sở đào tạo khối ngành sức khỏe như Trường Đại học Y Hà Nội, Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh là các đơn vị tiên phong đào tạo cử nhân điều dưỡng chính quy (1995) và thạc sĩ điều dưỡng (2006). Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định là cơ sở giáo dục đầu tiên đào tạo Điều dưỡng trình độ tiến sĩ trong nước (2019).

Chính sách phát triển và sử dụng nguồn nhân lực điều dưỡng: những năm qua chuyên ngành điều dưỡng đã được Chính phủ, Bộ Y tế và các địa phương quan tâm nên đã có sự phát triển và tiến bộ lớn cả về số lượng và cơ cấu trình độ. Tỷ lệ điều dưỡng/vạn dân đến cuối năm 2023 là 15. Nguồn nhân lực điều dưỡng cả nước đã tăng lên hơn 180 ngàn, chiếm gần 37,5% nhân lực ngành y tế trực tiếp chăm sóc người bệnh trong các cơ sở phòng bệnh và khám chữa bệnh. Trong đó 51% có trình độ đại học và sau đại học, 40% có trình độ cao đẳng, 9% trình độ trung cấp và dự kiến sẽ chỉ còn 2% vào cuối 2025. Cơ cấu trình độ điều dưỡng đã chuyển đổi nhanh chóng trong 10 năm trở lại đây, từ trình độ trung cấp là chính lên đại học là chính. Cùng với việc đầu tư cho đào tạo điều dưỡng, Bộ Y tế đã ban hành nhiều chính sách về lương và hạng viên chức để thu hút và duy trì nguồn nhân lực điều dưỡng, lực lượng chính cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trong các cơ sở khám chữa bệnh. Năm 2024, trên cơ sở đánh giá kết quả 9 năm thực hiện Thông tư số 26/2015/TTLT Bộ Y tế-Bộ Nội vụ về mã số, tiêu chuẩn chức danh viên chức điều dưỡng, Bộ Y tế đã đề nghị có thêm viên chức hạng I cho điều dưỡng.

Cố Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quốc Triệu thay mặt Chính phủ trao Huân chương Lao động Hạng III cho Hiệp hội ĐDVN.

Những dấu ấn vận động chính sách của Hiệp hội Điều dưỡng Việt Nam

Hiệp hội Điều dưỡng Việt Nam tên tiếng Anh "Association of Vietnam Nurses", tên viết tắt là AVN. AVN là tổ chức xã hội nghề nghiệp đại diện cho điều dưỡng Việt Nam được Chính phủ cho phép thành lập rất sớm trong ngành y tế (1990). Mạng lưới AVN nay đã phát triển phạm vi toàn quốc với 59 Tỉnh/thành hội, 07 chi hội trực thuộc với tổng số gần 120 ngàn hội viên chính thức. Trụ sở AVN đặt tại Tầng 9 Cung Trí thức Thành phố Hà Nội.

Kể từ ngày thành lập với sứ mệnh"Vì nghề nghiệp, Vì Hội viên, Vì sức khỏe nhân dân" AVN đã tập hợp được đội ngũ chuyên gia điều dưỡng, các giảng viên, Nhà quản lý điều dưỡng có kinh nghiệm và tập hợp hội viên cả nước đoàn kết vì sự tiến bộ của chuyên ngành điều dưỡng. Những hoạt động và thành tựu nổi bật của AVN phải kể tới là: (1) Vận động thành công đổi tên nghề Y tá thành Nghề Điều dưỡng; (2) Vận động thành lập hệ thống Quản lý Điều dưỡng từ Bộ Y tế tới các Sở Y tế và các bệnh viện; (3) Vận động phát triển hệ thống đào tạo điều dưỡng với nhiều cấp trình độ; (4) Vận động danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú cho Điều dưỡng; (5) Vận động chính sách lương và hạng viên chức cho điều dưỡng; (6) Vận động nâng cao vai trò, vị thế xã hội, chức năng chủ động của điều dưỡng; (7) Bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho điều dưỡng; (8) Khởi xướng xây dựng và ban hành thực hiện Chuẩn đạo đức nghề nghiệp điều dưỡng viên và văn hóa phục vụ cho điều dưỡng.

Tổng hội Y học Việt Nam đã tôn vinh 7 trí thức tiêu biểu của ngành Điều dưỡng là cố Chủ tịch AVN Bà Vi Thị Nguyệt Hồ; ThS. Phạm Đức Mục; ThS. Nguyễn Bích Lưu; ThS. Phạm Thu Hà; ThS. Huỳnh Tú Anh; TS. Bùi Minh Thu.. và còn rất nhiều tấm gương điều dưỡng tiêu biểu đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Thầy thuốc ưu tú và Liên Hiệp hội khoa học Kỹ thuật Việt Nam tặng Danh hiệu trí thức tiêu biểu như Thạc sĩ Nguyễn Việt thắng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Điều dưỡng Việt Nam.

Các cột mốc phát triển quan trọng theo thời gian

Kết luận

Những thành tựu của ngành Ðiều dưỡng đã đạt được vừa là sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Bộ Y tế, các bộ ngành hữu quan và các cấp lãnh đạo y tế từ TƯ đến địa phương, sự giúp đỡ của các chuyên gia và tổ chức quốc tế. Cũng chính là sự kết tinh truyền thống và kinh nghiệm của những người đi trước truyền lại cho những thế hệ điều dưỡng hôm nay và mai sau. Uống nước nhớ nguồn, các thế hệ điều dưỡng ngày nay quyết tâm phát huy truyền thống của dân tộc, truyền thống của Ngành Y tế, không ngừng học tập, rèn luyện để tiến bộ, góp phần xây dựng Ngành Điều dưỡng Việt Nam phát triển và hội nhập.

Xin cảm ơn Điều dưỡng những chiến sĩ đánh giặc ốm vì sự khang kiện của giống nòi./.