Virus rota là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy nặng ở trẻ em dưới 2 tuổi và là nguyên nhân chính gây viêm dạ dày ruột ở trẻ em. Người lớn cũng có thể bị nhiễm virus rota, nhưng thường nhẹ hơn, chủ yếu ảnh hưởng đến người lớn tuổi và người suy giảm miễn dịch.

Vì virus rota dễ dàng dẫn đến mất nước và nếu chuyển biến nặng có thể phải nhập viện, các chuyên gia y tế khuyên nên tiêm vắc-xin phòng bệnh cho trẻ sơ sinh để giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và tránh các biểu hiện biến chứng. Một số trẻ em vẫn có thể bị nhiễm virus rota và lây cho người thân. Hiểu được các triệu chứng là cách hữu ích để biết khi nào bạn nên đến các trung tâm y tế để kiểm tra tình trạng.

Triệu chứng thường gặp

Virus rota thường gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, nôn mửa, đau dạ dày, chán ăn và sốt. Nôn mửa thường là triệu chứng đầu tiên ở trẻ em bị nhiễm virus rota. Tiêu chảy phát triển ngay sau đó và khoảng 33% trẻ em mắc virus bị sốt. Các triệu chứng này thường bắt đầu 1-2 ngày sau khi tiếp xúc với virus rota và có thể kéo dài 3-8 ngày. Các triệu chứng thường nặng hơn ở trẻ nhỏ so với trẻ lớn hoặc người lớn.

Các triệu chứng ít phổ biến hơn

Nôn mửa và tiêu chảy nghiêm trọng có thể gây mất nước, điều này cực kỳ nguy hiểm đối với mọi lứa tuổi. Trẻ nhỏ có thể không thể giao tiếp nhu cầu của mình với cha mẹ hoặc người chăm sóc và cần bù nước nhiều hơn để phục hồi sau tình trạng mất nước so với người lớn.

Không phải trẻ nào bị nhiễm virus rota cũng bị mất nước, nhưng nếu trẻ bị nhiễm virus này, người thân cần quan sát các biểu hiện sau:

- Ít đi tiểu hoặc tã ít ướt hơn 

- Muốn uống nhiều nước 

- Khô miệng hoặc khô họng 

- Khóc mà không chảy nước mắt 

- Chóng mặt, cáu kỉnh, uể oải 

- Xuất hiện trũng quanh mắt 

- Nhịp tim nhanh

Nếu trẻ nhỏ có bất kỳ triệu chứng nào trong số này hoặc có dấu hiệu mất nước, cần phải thăm khám bác sĩ nhi khoa để được hướng dẫn chăm sóc trẻ đúng cách.

Chúng ta cố gắng ngăn ngừa tình trạng mất nước ở trẻ bị nhiễm virus rota bằng cách đảm bảo trẻ được cung cấp đủ nước và điện giải. Nếu trẻ nôn hoặc chán ăn, ta có thể cho trẻ uống một lượng nước nhỏ thường xuyên. Khuyến khích trẻ uống ít nhất 30 ml nước hoặc sữa sau mỗi giờ đồng hồ. Nếu trẻ dưới 1 tuổi bị nhiễm virus, hãy cho trẻ bú hoặc uống sữa công thức từ bình thường xuyên hơn.

Các chuyên gia y tế khuyên nên tiêm vắc-xin phòng bệnh cho trẻ sơ sinh để giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và tránh các biểu hiện biến chứng. (Ảnh internet)

Triệu chứng hiếm gặp

Hầu hết trẻ em bị nhiễm virus rota chỉ gặp các triệu chứng đường tiêu hóa (các triệu chứng ảnh hưởng đến dạ dày và ruột), nhưng virus cũng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể. Một số trẻ em gặp các triệu chứng thần kinh (liên quan đến não) như đau đầu, co giật và viêm não.

Biến chứng thần kinh không phổ biến với virus rota, nhưng chúng có thể xảy ra. Không giống như các bệnh khác có thể dẫn đến co giật do sốt cao hoặc kéo dài, co giật do virus rota không phổ biến ở trẻ em bị sốt. Những cơn co giật này đôi khi được gọi là co giật lành tính với viêm dạ dày ruột nhẹ (cúm dạ dày), và virus rota là nguyên nhân phổ biến gây ra các triệu chứng này.

Co giật ở trẻ em có thể biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau, từ co giật và các chuyển động lặp đi lặp lại ngẫu nhiên đến giật cơ có nhịp điệu và mất ý thức. Khi liên quan đến bệnh đường tiêu hóa, những cơn co giật này thường không kéo dài quá năm phút và không dẫn đến các vấn đề trong tương lai hoặc gây ra các tình trạng co giật như bệnh động kinh.

Các dấu hiệu khác cho thấy con bạn có thể đang gặp phải biến chứng hiếm gặp của virus rota bao gồm mê sảng, tạm thời mất nhận thức và buồn ngủ quá mức. Cần liên hệ với bác sĩ nhi khoa hoặc tới khăm khám tại các cơ sở y tế càng sớm càng tốt nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào vừa đề cập khi con bạn bị nhiễm virus rota.

Triệu chứng ở người lớn

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nhiều khả năng bị nhiễm virus rota nhất, nhưng thanh thiếu niên, người lớn tuổi và những người bị suy giảm miễn dịch cũng có thể bị nhiễm.

Một số người lớn bị nhiễm virus rota sẽ không có bất kỳ triệu chứng nào, nhưng những người khác sẽ có các triệu chứng đường tiêu hóa giống như trẻ em, chẳng hạn như:

-Buồn nôn và nôn 

- Tiêu chảy 

-Đau bụng 

- Sốt

Những triệu chứng này thường nhẹ hơn ở người lớn và không gây ra nguy cơ mất nước và biến chứng thần kinh.

Virus rota có lây không?

Virus rota rất dễ lây lan và chủ yếu lây lan qua phân và dịch cơ thể của người bị nhiễm bệnh. Bạn có thể bị nhiễm virus rota do tiêu thụ nước hoặc thực phẩm bị nhiễm hoặc do đưa tay vào miệng sau khi chạm vào thứ gì đó bị nhiễm.

Bạn có thể lây truyền virus rota cho người khác ngay cả trước khi bạn có triệu chứng. Các chuyên gia y khoa tin rằng mọi người dễ lây nhiễm nhất khi họ có triệu chứng và trong ba ngày sau khi các triệu chứng biến mất.

Một trong những cách tốt nhất để phòng ngừa virus rota là tiêm vắc-xin cho trẻ nhỏ. Tùy thuộc vào loại vắc-xin được sử dụng, trẻ sẽ cần tiêm hoặc uống hai hoặc ba liều vắc-xin virus rota. Trẻ sơ sinh nên được tiêm hoặc uống vắc-xin virus rota đầu tiên khi được hai tháng tuổi. Vắc-xin an toàn và bảo vệ hơn 90% trẻ em khỏi tình trạng nhiễm trùng nặng và phải nhập viện và khoảng 70% trẻ em không bị nhiễm virus rota.

Virus rota rất khó loại bỏ khỏi môi trường của bạn. Nhiều sản phẩm dùng để vệ sinh tẩy rửa không tiêu diệt được virus và nó có thể sống trên một số bề mặt vật chất cứng tới ba ngày. Thực hiện vệ sinh tay, chẳng hạn như rửa tay sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn, có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của bệnh nhiễm trùng.

Khi nào cần thăm khám

Nếu người thân đang gặp các triệu chứng của virus rota. Nên liên hệ với bác sĩ chuyên khoa nếu có các dấu hiệu mất nước, chẳng hạn như khát nước nhiều hơn, đi tiểu ít hơn, cáu kỉnh, mệt mỏi và trẻ nhỏ khóc mà không có nước mắt. Trẻ có thể cần nhập viện để được kiểm tra trực tiếp tình hình diễn biến bệnh.

Điều cần thiết là phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp nếu trẻ bị virus rota có biểu hiện lên cơn động kinh, bắt đầu hành động kỳ lạ, có vẻ quá lờ đờ hoặc bối rối, hoặc mất ý thức. Việc điều trị càng sớm càng tốt có thể ngăn ngừa tình trạng trở nên tồi tệ hơn và tránh gây ra các biến chứng ảnh hưởng đến sức khoẻ.