Hoà Bình tổ chức hoạt động nói chuyện Chuyên đề Phòng chống tác hại Thuốc lá năm

Với mục tiêu tăng cường nhận thức của cán bộ y tế, người bệnh, người nhà người bệnh về Luật phòng chống tác hại của thuốc lá và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe mỗi cá nhân và cộng đồng. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hoà Bình đã tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề tại một số địa phương trong tỉnh như Trung tâm Y tế huyện Yên Thủy, xã Nà Phòn (huyện Mai Châu), xã Đú Sáng (huyện Kim Bôi).

Buổi chia sẻ với sự góp mặt của các nhân viên y tế và bệnh nhân tại Trung tâm Y tế huyện Yên Thuỷ. (Ảnh: CDC Hoà Bình)

Nội dung truyền thông được cán bộ y tế của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh chia sẻ về các nội dung: Luật phòng chống tác hại thuốc lá; tác hại của thuốc lá mới; Thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá mới; Tác hại của thuốc lá và thuốc lá mới; Xu hướng sử dụng thuốc lá mới trong thanh thiếu niên; Hiểu nhầm và sự thật về thuốc lá mới. Bên cạnh đó nội dung về các nguy cơ gây bệnh của khói thuốc như: hút thuốc và bệnh hô hấp; Hút thuốc và hệ thống miễn dịch trong phổi; hút thuốc và các loại bệnh ung thư; hút thuốc và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính; hút thuốc và bệnh tim mạch; hút thuốc và sức khỏe sinh sản; hút thuốc và bệnh rối loạn tình dục ở nam giới; các bệnh do thuốc lá gây ra, hút thuốc lá thụ động... Những nội dung trên đã được chia sẻ để giúp cho cán bộ y tế hiểu được sự nguy hiểm của khói thuốc trong đời sống để có những biện pháp điều trị phù hợp cho người bệnh.

Còn đối với bệnh nhân và người nhà bệnh nhân họ được hiểu thêm về tác hại của thuốc lá ảnh hưởng nghiêm trọng như thế nào trong đời sống. Bên cạnh đó, những căn bệnh mà bản thân họ và người thân, người quen mắc phải, họ không nghĩ có liên quan đến thuốc lá thì tại buổi nói chuyện chuyên đề đã giúp họ hiểu rõ hơn, qua đó có những biện pháp cụ thể để phòng chống tác hại thuốc lá ngay chính tại trong gia đình mình.

Đông đảo người dân xã Nà Phòn (huyện Mai Châu, tỉnh Hoà Bình) đến tham dự buổi nói chuyện chuyên đề phòng chống tác hại thuốc lá. (Ảnh: CDC Hoà Bình)

Thuốc lá là chất gây nghiện và gây hại cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, nhiều người không quan tâm đến những ảnh hưởng xấu của nó. Tác hại của thuốc lá gây ra không chỉ ảnh hưởng tới bản thân của người hút mà còn ảnh hưởng tới những người xung quanh và môi trường sống. Trong khói thuốc lá chứa 7.000 chất độc hoá học, 69 chất gây ung thư, ngoài ra còn một số chất như Nicotine, Hắc ín (Tar), Chất phụ gia (Amoniắc), Các-bon mô nô-xít (CO) và một số chất phụ gia khác.

Nicotin vào nhóm có tính chất dược lý gây nghiện chủ yếu, tương tự như ma tuý Heroin và Cocain. Gây nghiện của Nicotin chủ yếu là trên hệ thần kinh trung ương với sự có mặt của các thụ thể Nicotin trên các cấu trúc não. Nicotin tác động lên các thụ thể ở hệ thống thần kinh với chất dẫn truyền thần kinh dopamine, một hoá chất chính trong não điều chỉnh mong muốn sử dụng các chất gây nghiện, gây bài tiết adrenaline (nhịp tim nhanh, co mạch ngoại vi, ức chế co bóp và chế tiết dịch vị dạ dày). Khí CO có nồng độ cao trong khói thuốc lá và sẽ được hấp thụ vào máu, gắn với hemoglobine với áp lực mạnh hơn 20 lần oxy.

Với người hút trung bình 1 bao thuốc mỗi ngày thì hàm lượng hemoglobine khử có thể tới 7-8%. Sự tăng hemoglobine khử làm chuyển dịch đường cong phân tách oxy-hemoglobin dẫn đến giảm lượng oxy chuyển đến tổ chức, gây thiếu máu tổ chức và góp phần hình thành các mảng xơ vữa động mạch.

Khói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng hạt nhỏ. Các chất kích thích này gây nên các thay đổi cấu trúc của niêm mạc phế quản dẫn đến tăng sinh các tuyến phế quản, các tế bào tiết nhầy và làm mất các tế bào có lông chuyển. Các thay đổi này làm tăng tiết nhày và giảm hiệu quả thanh lọc của thảm nhày lông chuyển. Phần lớn các thay đổi này có thể hồi phục được khi ngừng hút thuốc.

Tình hình sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam năm 2015 tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở người trưởng thành là 0,2% (Bộ Y tế, Điều tra GATs ); Năm 2019 tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử của học sinh (13-17 tuổi) là 2,6% (nam là 3,6%, nữ là 1,5% (WHO, điều tra GSHS); Năm 2020 tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh lớp 8-12 tại Hà Nội là 8,35% (năm là 12,39%, nữ là 4,8), ở học sinh lớp 10-12 là 12,6% (Nghiên cứu của Viện Chiến lược và Chính sách y tế).

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc lá ở thanh thiếu niên là hiểu chưa đúng về tác hại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Các sản phẩm có hương vị mới, thiết kế sản phẩm hợp thị hiếu thanh thiếu niên, dễ mua và dùng thử sản phẩm. Đặc biệt là ảnh hưởng của bạn bè và thiếu kỹ năng sống.

Buổi nói chuyện chuyên đề diễn ra tại UBND xã Đú Sáng (huyện Kim Bôi, tỉnh Hoà Bình) có sự tham gia của cán bộ y tế, người dân và các bạn học sinh trường THCS Đú Sáng A. (Ảnh: CDC Hoà Bình)

Theo kế hoạch của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hoà Bình trong tháng 10/2024 sẽ thực hiện 20 buổi nói chuyện chuyên đề về phòng chống tác hại thuốc lá tại các Trung tâm Y tế huyện, Thành phố cho 600 cán bộ, nhân viên y tế và bệnh nhân, người nhà bệnh nhân đang điều trị tại các Trung tâm Y tế. Đó là việc làm rất ý nghĩa và cần thiết, góp phần lan tỏa về tác hại của thuốc lá đến với đông đảo người bệnh và người nhà bệnh nhân nói riêng, người mà không ít trong số đó có ảnh hưởng bởi khói thuốc, qua đó giúp họ hiểu rõ hơn về tác hại của thuốc lá để có biện pháp cai nghiện thuốc lá để bảo vệ sức khỏe của chính bản thân họ và những người thân trong gia đình một cách thiết thực nhất.

Phương Lan T.H

Phương Lan T.H